Hàng năm vào dịp Tết Nguyên Đán, thị trường cây cảnh lại nhộn nhịp với nhiều loại hoa khác nhau, trong đó mai vàng là loại hoa không thể thiếu trong ngày Tết ở Việt Nam. Hoa mai không chỉ đem lại vẻ đẹp cho ngày tết mà còn mang lại nguồn thu nhập khá lớn cho người trồng hoa, từ những cây mai cổ thụ đến mai Bonsai. Để có những cây mai vàng rực rỡ, người trồng phải bỏ nhiều công chăm sóc trong thời gian khá dài. Hiện nay, trên một số vườn mai vàng đang đang xuất hiện tình trạng bị các đối tượng sâu bệnh gây hại như bọ trĩ, và bệnh cháy lá… làm ảnh hưởng đến sự sinh trưởng của cây mai, nếu nhà vườn không phòng trị kịp thời cây sẽ ra hoa ít và làm mất vẻ đẹp của cây. Sau đây, chúng tôi sẽ giúp bà con nhận biết một số loại sâu bệnh phổ biến trên mai vàng và cách chữa trị thông qua bài viết này.
Bệnh hại phổ biến trên mai vàng và cách phòng ngừa
Bệnh cháy lá trên mai vàng
Cháy lá là loại bệnh rất phổ biến trên cây hoa mai vàng, do chủng nấm Pestalotia funerea gây ra. Bệnh chủ yếu gây hại trên bộ phận lá.
Triệu chứng: Đầu tiên sẽ xuất hiện ở chóp lá và mép lá mai vàng bị cháy thành từng mảng, có màu nâu xám. Về sau khi vết bệnh lan dần vào trong phiến lá, tạo thành những mảng rất lớn, có ranh giới rõ rệt với phần xanh còn lại của lá. Nếu để bệnh phát triển nặng có khi sẽ làm cháy hơn nữa lá, làm giảm khả năng quang hợp. Lá mai bị bệnh sẽ chuyển sang màu vàng và rụng sớm, cây mai sẽ trở nên xơ xác. Bệnh thường xuất hiện trên các lá già, lá non ít bị bệnh và trên những cây cằn cỗi, ít được chăm sóc, nhất là những cây mai trồng trong chậu ít được bón phân.
Khi phát hiện bệnh cháy lá thì người trồng nên chăm sóc, bón phân đầy đủ cho cây mai, cân đối NPK, loại bỏ và thu dọn các lá mai bị bệnh rụng dưới gốc, phun các loại thuốc gốc đồng như COC 85, Norshield 86.2 WG , Funguran hoặc Polyram 80DF…để trị bệnh cháy lá trên cây hoa mai.
Bệnh vàng lá trên cây mai vàng
Bệnh vàng lá cũng khá phổ biến trên cây hoa mai vàng hoặc mai chiếu thủy.
Triệu chứng: Các lá non sẽ có màu vàng nhạt hoặc trắng bạc, trên lá mai vàng lộ rõ các gân lá màu xanh, phiến lá sẽ hơi cong lên, kích thước lá nhỏ lại, cây phát triển kém.
Nguyên nhân: Chủ yếu là do thiếu chất dinh dưỡng, trồng cây trong chậu, đất trồng xấu, ít bón phân cho cây mai.
Cách khắc phục và chăm sóc: Người trồng cần bổ sung phân bón hữu cơ và phân hóa học NPK, hoặc các bạn có thể phun thêm phân bón lá.
Sâu ăn lá trên cây mai vàng
Người trồng có thể bắt gặp sâu ăn lá tấn công ở giai đoạn ra đọt non, lá non. Sâu ăn lá gây hại trên cây mai vàng có nhiều loài khác nhau nhưng phổ biến nhất là bướm phấn đen đốm trắng. Sâu ăn lá thuộc bộ cánh vẩy, họ Bướm phấn (Pieridae). Đối với sâu trưởng thành là một loài bướm thân dài tầm 25-30mm. Thân và cánh có màu đen, trên cánh sẽ có những đốm trắng, góc cánh có hai đốm vàng hình dạng bầu dục. Sâu non có thân màu nâu đỏ, lông dài và các đường vân màu vàng, đẫy sức dài tầm 30-35mm. Bướm chủ yếu hoạt động vào ban ngày, đẻ trứng trên đọt non của cây. Đến tuổi trưởng thành sâu sẽ làm nhộng trên lá mai.
Sâu non sẽ ăn khuyết lá mai, chúng có thể cắn phá đến nửa lá, đôi khi chỉ để lại gân chính. Tác hại của sâu là làm ảnh hưởng đến sự quang hợp của cây. Nếu người trồng chăm sóc mai vàng không kỹ, cây sẽ sinh trưởng kém, còi cọc đẫn đến ít nụ hoa mai và bông nhỏ. Sâu ăn lá thường gây hại chủ yếu vào mùa mưa, là mùa này cây mai vàng sẽ thường ra nhiều đọt non, lá non.
Nếu sâu ăn lá mai vàng xuất hiện người trồng có thể bắt giết dễ dàng vì kích thước sâu đã khá lớn hoặc dùng các chế phẩm sinh học như: Nấm xanh, thuốc vi sinh (Biocin, Dipel) hoặc Dầu khoáng để phòng trị sâu.
Bọ trĩ (Thrippidae) – Loại sâu bệnh khó trị nhất trên cây mai
Bọ trĩ là loại gây hại phổ biến trên cây mai vàng hiện nay. Thuộc họ Thrippidae, bộ Thysanoptera. Bọ trĩ sẽ có kích thước nhỏ, dài tầm 1-2 mm. Khi trưởng thành chúng sẽ có hình dạng thon, có màu vàng đậm hoặc nâu đen, ấu trùng sẽ có hình dạng giống trưởng thành có màu trắng vàng đến vàng. Trứng của bọ trĩ rất nhỏ, hình bầu dục, màu vàng nhạt. Bọ trĩ non khi mới nở có cơ thể trong suốt, kích thước vô cùng nhỏ, chân dài, bụng nhọn, không cánh. Con trưởng thành sẽ đẻ trứng vào những mô lá non.
Bọ trĩ trưởng thành và ấu trùng thường sinh sống tập trung ở mặt dưới lá non, gân lá non, ít khi di chuyển, chích hút dinh dưỡng làm lá mai vàng bị biến màu và cong queo. Đọt non bị hại thường sẽ bị sần sùi, cứng và giòn, hai mép lá mai vàng và chóp lá bị cong lên. Nếu chăm sóc mai vàng không kỹ lưỡng và chu đáo thì khi bị bọ trĩ tấn công cây mai sẽ rất dễ chuyển biến nặng. Lá sẽ bị vàng và dễ bị rụng, cây bị phát triển kém. Bọ trĩ thường sinh trưởng với mật độ cao. Vì kích thước bọ trĩ quá nhỏ, người trồng sẽ khó thấy bằng mắt thường (nếu không có kính lúp để quan sát) nên thường nhầm lẫn do nấm bệnh gây nên. Bọ trĩ sinh trưởng nhiều vào mùa nắng, khi thời tiết nóng và khô là điều kiện tốt cho bọ trĩ phát triển. Vòng đời sinh trưởng của loài bọ trĩ rất ngắn, nên chúng sinh sản rất nhanh.
Nếu khi quan sát thấy xuất hiện bọ trĩ, thì các bạn nên sử dụng máy bơm nước áp lực mạnh để phun mạnh lên tán cây. Khi mật số bọ trĩ quá cao thì nên sử dụng dầu khoáng SK EnSpray 99 hoặc các loại thuốc như Chess 50WG, Gepa 50WG,… phun kỹ mặt dưới lá. Bọ trĩ là loài rất mau kháng thuốc vì thế người trồng nên sử dụng thuốc luân phiên.
Bài viết về “Những loại sâu bệnh hại phổ biến trên cây hoa mai vàng” này của mình cũng khá ngắn, mình chỉ tóm lược lại được một số loại phổ biến và hay gặp nhất trên cây mai. Hy vọng với những thông tin hữu ích này, người trồng mai có thể vận dụng và quản lý vườn mai vàng của mình hiệu quả nhất!